(१२ थरीको शुरुवाती समयमा विभिन्न पेशा, व्यवसाय र क्षेत्रका १२ सत्ताइस प्रकारहरु वर्णन गर्ने क्रममा हामीलाई हाम्रा एकजना पाठकले यो लेख पठाउनु भएको थियो। ड्राफ्टमा बेबारिसे अवस्थामा मर्नु न बाँच्नुको दोधारमा लडिरहेको यो लेखलाई हामीले ब्युँताउने प्रयास गरेका छौं। यो लेखलाई १२ थरीको शुरुवाती ब्लग ठान्नुभए नि हुन्छ। यो लेख यसका उप-शीर्षकबाहेक सम्पूर्ण रुपमा पुनर्लेखन गरेको भएतापनि हामीले यसलाई अतिथि लेखककै नाममा प्रकाशित गरेका छौं। त्यसैपनि यहाँ जसको नाम हाले पनि खोया फरक पर्ने हो र ! शीर्षकलाई सभ्य बनाउने नाममा माग्नेलाई मगन्त नारायण प्रयोग गर्नुपरेकोमा क्षमायाचनासहित – सम्पादक)
Continue readingCategory: समाज
पिसिआर नेगेटिभ: पत्रकार विशेषाधिकार
साँच्चैभन्दा यो ब्लग लेख्न मन थिएन। केही ट्विटर प्रयोगकर्ताहरुले , केही पत्रकारहरुले अनि केही पूर्व पत्रकारहरुले यसबारे फाट्टफुट्ट ट्विट लेखेको त देखिएकै छ। ‘ब्लग लेख्न मन थिएन’ भनेर लेख शुरु गरेपछि त्यसको कारण पनि दिऊँ होला। यसको एउटै कारण हो, पत्रकारसँग पङ्गा लिन मन नलाग्ने कारण। नेपालका पत्रकार पत्रकारहरुकै भाषामा र व्यवहारमा ‘विज्ञ’ त हुन् नै त्यसमाथि ती विशेषअधिकारप्राप्त ‘मानव’ पनि हुन्। ती तपाइँ हामीजस्ता सामान्य ‘जनता’ हैनन् र सामान्य मानव हैनन्। ती दुईवटा कोटभित्र पर्ने ‘मानव’ हुन्।
अब लेखको बिषय- यतिबेला नेपालका पत्रकारहरुले आफूले कोरोना संक्रमण भएको वा नभएको जानकारी पाउन पिसिआर परीक्षण गर्न स्वाब संकलन गराउँदै गरेका फोटा मात्र हैन पिसिआएर नेगेटिभ देखिएका रिपोर्ट पनि सगौरव सामाजिक सञ्जालमार्फत् सार्वजनिक गरिरहेका छन्। यस्तो लाग्छ, उनीहरुले कोेरोनाविरुद्धको भ्याक्सिन लगाए। पिसिआर परीक्षणको रिपोर्ट र भ्याक्सिनमा फरक छ भन्ने यी ‘विज्ञ’लाई थाहा छैन जस्तो छ। नत्र नेगेटिभ रिपोर्टको प्रमाणपत्र गौरवपूर्वक फेसबुक ट्विटरमा सार्वजनिक नगर्नुपर्ने हो।
Continue readingकोरोना भाइरस र यसको संक्रमणबारे सोधिने प्रश्न र त्यसका उत्तरहरू [FAQ-COVID19]
[अहिले विश्वव्यापी रुपमा फैलिएको नोभल सार्स कोभ २ (नाम राख्ने पण्डितहरुले पहिला नोबल कोरोना भाइरस भने, पछि फेरि नाम फेरेर Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) भनेर नाम राखे। लेख्दालेख्दै याद गरिएनछ) भाइरसबारे हाम्रो समाजमा केही भ्रम रहेको तथा पर्याप्त जानकारीको अभाव भएको महशुस हामीले गरेका छौं। यसको महामारी र यसको संक्रमणबारे सरल भाषामा जानकारी दिने उद्देश्यले हामीले यो जानकारीमूलक लेख तयार पारेका छौं। यसमा प्रयोग भएको भाषा १२ थरीको आफ्नो स्वादमा प्रस्तुत गर्ने जमर्को गरेका छौं। कोभिड १९ का बारे यहाँ प्रश्न र उत्तरहरू छन्। हामी भविष्यमा आउने फरक अवस्थाहरू हेरेर यसलाई परिमार्जन पनि गर्नेछौं- सम्पादक, १२ थरी डेस्क]
कोरोना भाइरस भनेको के हो ? कोभिड-१९ के हो नि ?
कोरोना भाइरस धतुरो जस्तो देखिने साह्रै सानो तर रोग लगाउन सक्ने जिवाणु हो। फोटोमा देखिएको भाइरस धतुरो जत्रै चैं हुन्नँ, जुम गरेर त्यत्रो देखाइएको हो। अहिले विश्वमा फैलिएको भाइरसको नाम नोभल सार्स कोभ २ भाइरस हो। यो भाइरस सबैभन्दा पहिला २०१९ को अन्त्यमा चीनमा भेटियो र अहिले विश्वभरी फैलिएको छ। यो भाइरसको संक्रमणलाई कोभिड-१९ भनिन्छ।
हामी यस्तै त हो नि ब्रो: कोरोनाका नाममा १२ सत्ताइस् आतङ्क
नेपालीहरु संसारकै बहादुर, मायालु, दयालु, नरम स्वभाव, सहयोगी ह्यान त्यान भन्दै बर्षौंदेखि सुन्दै रट्दै आइयो। तर नेपालीका बारे कुरा गर्दा व्यवसायका नाममा, स्वयम्सेवी संस्था खोलेर वा अनेक नाममा ठग्ने, रक्सी पिएर होहल्ला गर्ने, जथाभावी फोहोर गर्दै हिँड्ने भन्ने परिचय चाहिँ लुकेको लुक्यै। समयलाई पर्खिन सक्नुपर्छ, सबको असलियत बाहिर आउँछ एकदिन भन्थे। हो रै’छ। यसपाली कोरोना भाइरसले नेपालीको असली परिचय देखाइदिएको छ। यो लेखमा कोरोनाको संक्रमण बढेसँगै विभिन्न ठाउँका स्थानीय सरकारले जारी गरेका सूचना र निर्देशनलाई यहाँ राख्ने जमर्को गरिएको छ। यसबारे लामो लेख्नु जरुरी पनि हुँदैन। सूचनाले नै सबै कुरा बोल्छन्। यस्ता धेरै सूचना, निर्देशन, विज्ञप्तिहरु होलान् जसले मानवियताको खिल्ली उँडाएका छन्। तर हामीले सामाजिक सञ्जालमा धेरै समय दिन नपाएर त्यस्ता धेरै सूचना संकलन गर्न नसकेका पनि हौंला। यहाँ जति भेटिएका र हालिएका छन्, तिनले हामीलाई मानव भएकोमा नै लज्जाबोध गराउने प्रकारका छन्।
Continue readingलेखक र सम्पादकका १२ सत्ताइस् टिप्पणि
१२ थरीको १२ सत्ताइस् टिप्पणिमा तपाइँहरुलाई हार्दिक स्वागत छ। संसारभरी कोरोनाले कहर मच्चाइरहँदा पनि १२ थरीका स्तम्भकारहरुलाई फुर्सद भएको छैन। पाठकहरुलाई लामो समय केही खुराक दिन नपाएकोमा टीम १२ थरी क्षमायाचना गर्दैन। किनकि, १२ थरी एउटा रहर हो। यसमा संलग्न सदस्यहरुको रहर। भलै यसमा कोही वाध्यताले पनि बसेका छन्। तिनीहरु न त यसमा छापिएका लेख नै पढ्छन् न त एक अक्षर लेख्छन्, तैपनि छोडेर जान सकेका छैनन्। बरु बेलाबेला सबै सदस्यलाई बन्द गर्दिम् यो मु* साइट भनेर उकास्ने काम भने गर्छन्। खैर, यहाँ १२ थरीका सदस्यका बारे लेखिन लागेको होइन। त्यसैले यो बिषय अरु कुनै दिनका लागि साँचेर अहिलेलाई लेखको विषयमा लागौं।
तपाइँ सामाजिक सञ्जालको एउटा प्लेटफर्म ट्विटरमा हुनुहुन्छ भने एउटा विषयले टाइमलाइन तताएको देखिन्छ। हुनत ट्विटरको टाइमलाइनमा प्राय: सत्ता र विपक्षीका वानरसेनाहरु लडिरहेका देखिन्छन्। यिनलाई न त बिषयको अभाव न त समयको। केही नपाए चिहान उधिनेर चिहानमा भेटिएको हड्डी समातेर त्यही हड्डी चुस्दै लडेका देखिन्छन्। यो बिषयलाई पनि चटक्कै छोडेर आजको बिषयमा लागौं। आजको बिषय छ, नेपालका ‘छोटेमोटे’ सबै लेखकहरुको साझा चौतारी सेतोपाटी अनलाइनका सम्पादक टीम र त्यसमा टिप्पणि लेखेका एक लेखक बीचको विवादका बारे।
Continue reading